Là một tổ chức không có đoàn viên, hội viên; tuy nhiên với chức năng, nhiệm vụ của mình, MTTQ từ tỉnh đến cơ sở đã có nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực đóng góp vào nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (NTM) ở từng địa phương.
BÁM SÁT NHIỆM VỤ ĐỂ TRIỂN KHAI
Về Trung Sơn (Đô Lương) dịp này, khí thế làm NTM của người dân vẫn đang “xung” mặc dù xã vừa được UBND tỉnh ra quyết định công nhận về đích nông thôn mới vào trung tuần tháng 12/2018 này. Theo Bí thư Đảng ủy xã Vương Thị Quý, với động lực được công nhận về đích bằng chính nội lực của người dân là chính và đặc biệt với mong muốn tạo một không gian NTM khang trang, đẹp mắt, đón con em xa quê về ăn tết của chính người dân, cho nên, cấp ủy, chính quyền và MTTQ, các đoàn thể đang tranh thủ “thời gian vàng” này để tiếp tục kêu gọi, vận động nhân dân nâng cao các tiêu chí, hướng tới xây dựng xã NTM kiểu mẫu thông qua kêu gọi nhân dân tiếp tục hiến đất mở đường rộng từ 3 – 5m lên 5 – 7m; xây dựng các vườn mẫu, đường mẫu… Cũng theo đồng chí Vương Thị Quý, kết quả và khí thế này được tạo dựng bởi công sức của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của nhân dân, trong đó có vai trò của MTTQ.
Tìm hiểu thực tế ở xã Trung Sơn, cho thấy, MTTQ đã tham gia vào chương trình xây dựng NTM bằng những việc làm rất cụ thể. Đó là làm cho người dân hiểu lợi ích của việc xây dựng NTM và khơi dậy sự đồng thuận của người dân chung tay xây dựng NTM thông qua các bài viết tuyên truyền phát trên hệ thống truyền thanh của xã và các xóm; những câu khẩu hiệu, lời kêu gọi mang tính “hiệu triệu” lòng người phát đến tận từng gia đình. Đặc biệt, cán bộ MTTQ xã phối hợp với Trưởng ban công tác MTTQ các xóm trực tiếp đến từng hộ dân để tuyên truyền, vận động nhân dân hiến đất, mở rộng đường GTNT để đẹp nhà, đẹp làng. Gắn với đó, MTTQ cũng phối hợp với các thành viên gồm Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên triển khai thực hiện nhiều nhiệm vụ xây dựng NTM như xây dựng tiêu chí “nhà sạch, vườn đẹp”; triển khai xây dựng vườn mẫu, tuyến đường mẫu trồng hoa; xây dựng các hố rác di động; đảm bảo vệ sinh môi trường… Bên cạnh đó, trên cơ sở các nhiệm vụ theo chức năng của mình, MTTQ xã cùng tham gia tích cực vào việc hoàn thành tiêu chí giảm nghèo, nâng cao chất lượng văn hóa, đảm bảo an ninh trật tự trong từng khu dân cư…

Đồng chí Lê Khắc Ngọc – Phó Chủ tịch UBMTTQ huyện Đô Lương, khẳng định, với vai trò chủ trì triển khai cuộc vận động “Toàn dân xây dựng NTM và đô thị văn minh”, trên cơ sở thực tiễn của địa phương, MTTQ từ huyện đến cơ sở đã lựa chọn từng nội dung để tác động vào chương trình NTM. Ngoài vai trò tuyên truyền, vận động để nhân dân hiến đất, đóng góp tiền và ngày công làm đường GTNT, nội đồng kênh mương, nhà văn hóa…; MTTQ huyện, xã cùng tập trung huy động nguồn đóng vào Quỹ người nghèo và lựa chọn nội dung hỗ trợ người nghèo thông qua chương trình hỗ trợ bò, làm nhà đại đoàn kết, hỗ trợ người nghèo chữa bệnh, con em người nghèo học tập… Riêng chương trình trao tặng bò, bình quân mỗi năm có trên dưới 50 hộ được hỗ trợ mua bò sinh sản; làm nhà đại đoàn kết, mỗi năm có khoảng 30 hộ được hỗ trợ 40 – 50 triệu đồng làm nhà. Ngoài ra, MTTQ các cấp cũng đã giao cho các tổ chức đoàn thể thành viên có nhiều hoạt động hỗ trợ người nghèo phát triển kinh tế, như hỗ trợ mua cây ăn qua để phát triển kinh tế vườn đồi, hỗ trợ lợn, gà giống chăn nuôi…

Đối với huyện Tương Dương, theo Chủ tịch UBMTTQ huyện Lương Thị Thìn, bám sát chức năng, nhiệm vụ và các cuộc vận động, phong trào do MTTQ chủ trì, UBMTTQ huyện đã chỉ đạo, hướng dẫn MTTQ các địa phương tập trung thực hiện nhiều nội dung, phần việc, đóng góp vào chương trình xây dựng NTM. Nổi bật là tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật  nuôi, xây dựng các mô hình phát triển kinh tế, cải thiện thu nhập; tuyên truyền, vận động nhân dân mở các tuyến đường mới ở các xã địa hình phức tạp, tạo điều đi lại thuận tiên cho người dân. Chỉ tính năm 2018, MTTQ vận động nhân dân 4 xã (Mai Sơn, Nhôn Mai, Hữu Khuông và xã Nga My) mở mới hơn 17 km đường đất. MTTQ cũng chủ trì huy động nguồn lực gắn với vận động nhân dân xóa nhà dột nát tạm bợ và riêng năm 2018, toàn huyện xóa thêm 115 nhà dột nát tạm bợ.

Sáng tạo trong việc chọn nội dung tác động

Ở thị xã Thái Hòa - đơn vị cấp huyện đầu tiên về đích NTM của tỉnh, MTTQ cũng đã có những hoạt động rất sáng tạo tham gia vào kết quả NTM này. Theo đó, trên cơ sở thực tiễn của từng cơ sở, UBMTTQ thị xã đã lựa chọn một số nội dung để tập trung phối hợp thực hiện. Đơn cử về tiêu chí thu nhập, từ việc rà soát ở từng cơ sở, đồng thời phân tích mô hình kinh tế nào hiệu quả có thể nhân rộng, UBMTTQ thị xã xây dựng kế hoạch, kêu gọi các tổ chức, cá nhân vào cuộc “làm bà đỡ” cho mô hình mở rộng, phát triển thành các tổ hợp tác và hợp tác xã. Bằng cách làm này, từ các mô hình kinh tế đơn lẻ, đến nay, MTTQ thị xã đã nhân rộng và phát triển thành 8 mô hình hợp tác xã, như HTX sản xuất bột nghệ, HTX nuôi ong, HTX trồng bưởi…

Đối với một số phường, xã có tỷ lệ người dân tham gia thẻ BHYT thấp, MTTQ thị xã đã vào cuộc vận động một số doanh nghiệp tham gia hỗ trợ tiền cho người dân mua thẻ BHYT. Và đến nay, các đơn vị như Nghĩa Hòa, Nghĩa Mỹ, từ việc nợ tiêu chí BHYT, nghĩa là chưa đạt 75%, nay đều tăng và đạt 82- 85%. Đồng thời, UBMTTQ thị xã cũng tiến hành giám sát việc thực hiện chính sách BHYT cho người nghèo và cận nghèo. Theo đồng chí Phạm Đức Huân – Chủ tịch UBMTTQ thị xã, qua giám sát, MTTQ thị xã đã phát hiện ở một số cơ sở không thực hiện đúng chính sách giữ nguyên mức hỗ trợ 100% kinh phí mua thẻ BHYT cho các hộ từ nghèo nay vào diện cận nghèo trong vòng 5 năm như quy định mà yêu cầu các hộ này đóng 10% như hộ cận nghèo mới để mua thể BHYT. Và sau giám sát, MTTQ thị xã tiếp tục giám sát, đôn đốc các cơ sở điều chỉnh lại , góp phần nâng tỷ lệ người dân tham gia BHYT ở từng địa bàn và toàn thị xã. MTTQ thị xã cũng đã phối hợp với các tổ chức thành viên như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Làm vườn, Hội Sinh vật cảnh để đào tạo nghề, vừa nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề, vừa giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Bên cạnh đó, MTTQ thị xã cũng đã lựa chọn xây dựng mô hình trọng tâm theo từng năm, như tuyên truyền, vận động nhân dân giữ gìn trật tự an ninh, vệ sinh môi trường;  xây dựng mô hình khu dân cư kiểu mẫu; xây dựng dòng họ văn hóa.

Tương tự ở huyện Nam Đàn, theo Chủ tịch UBMTTQ huyện Lê Văn Bình, hiện nay địa phương đang tập trung triển khai xây dựng huyện NTM kiểu mẫu, cho nên nội dung được MTTQ các cấp ưu tiên tập trung vận động nhân dân xây dựng  vườn mẫu, vườn chuẩn NTM; khu dân cư “sáng – xanh – sạch – đẹp”; xây dựng khu dân cư và xã NTM kiểu mẫu. Tính đầu năm đến nay, MTTQ huyện phối hợp với Hội Nông dân huyện lựa chọn chỉ đạo xây dựng 10 vườn ở 10 xã và đang tiếp tục chỉ đạo các xã lựa chọn xây dựng mỗi xóm 1 vườn đạt chuẩn quy định. Và thông qua vận động nhân dân xây dựng khu dân cư “sáng – xanh – sạch – đẹp”, trong năm 2018, trên địa bàn huyện đã có hơn 400 km đường điện thắp sáng; xây dựng 102 cụm cổ động; trồng gần 130 km đường hoa. Cũng trong năm 2018, UBMTQ huyện đã tham mưu cho Huyện ủy ban hành đề án xây dựng tổ tự quản ở cộng đồng dân cư. Và đến thời điểm này, toàn huyện đã thành lập được 2.055 tổ tự quản. Đây là điều kiện quan trọng để nâng cao chất lượng sống ở từng khu dân cư.

Đồng chí Nguyễn Văn Huy – Chủ tịch UBMTTQ tỉnh, chia sẻ: Chương trình xây dựng NTM với một yêu cầu phát triển tổng thể về kinh tế - xã hội, an ninh trật tự và xây dựng hệ thống chính trị vùng nông thôn. Nhân dân là chủ thể chính trong xây dựng NTM và MTTQ đã phát huy tốt vai trò nòng cốt tuyên truyền, vận động nhân dân phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, góp phần thực hiện có hiệu quả chương trình NTM ở từng địa phương và cả tỉnh. Và không phải tuyên truyền, vận động chung chung mà MTTQ ở mỗi cấp đều lựa chọn mô hình, nội dung cụ thể để vận động hoặc kêu gọi, tranh thủ sự phối hợp của các tổ chức, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp để triển khai thực hiện.  Đồng chí Nguyễn Văn Huy, chia sẻ, hàng năm, trên cơ sở các địa phương đăng ký xây dựng đạt chuẩn NTM, UBMTTQ và đoàn thể các cấp cùng vào cuộc mang ý nghĩa huy động tổng lực trí lực và vật lực để các địa phương về đích NTM, từ tiêu chí giao thông nông thôn, nhà ở, thu nhập, tổ chức sản xuất, nâng cao đời sống văn hóa, bảo vệ môi trường, an ninh trật tự… Và trong thời gian tới, MTTQ các cấp trong tỉnh tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong tuyên truyền, vận động nhân dân chung tay xây dựng NTM; gắn với đó là tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền lựa chọn những nội dung trọng tâm, điểm nhấn để thực hiện có hiệu quả các tiêu chí phù hợp với tình hình cụ thể ở mỗi địa phương, góp phần nâng cao tính bền vững trong xây dựng NTM trên địa bàn

Mai hoa