Hội thảo khoa học "Nghệ An - 990 năm hình thành và phát triển” càng thêm khẳng định những trang sử hào hùng, những đóng góp to lớn của quân và dân Nghệ An qua hành trình 990 năm kiên cường đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đồng thời phân tích và khẳng định vị trí chiến lược và những đóng góp quan trọng của đất và người xứ Nghệ trong hành trình dài xây dựng kinh tế - phát triển xã hội Việt Nam.

Sáng 30/11, tại TP. Vinh, tỉnh Nghệ An phối hợp với Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học “Nghệ An - 990 năm hình thành và phát triển".

GS.TS Nguyễn Xuân Thắng - Bí thư Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh,
Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương phát biểu tại Hội thảo khoa học "Nghệ An - 990 năm hình thành và phát triển” . (Ảnh: PV)

GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; PGS.TS Nguyễn Hoàng Hải, Phó Giám đốc Thường trực Đại học Quốc gia Hà Nội; GS.TS Hoàng Anh Tuấn, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn và các đồng chí: Thái Thanh Quý - Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An; Nguyễn Đức Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì Hội thảo.
Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương lưu ý, qua Hội thảo, tỉnh Nghệ An cần tổng kết thực tiễn, thu thập thêm những chứng cứ lịch sử, văn hóa, khảo cổ, góp phần làm sâu sắc hơn quá trình hình thành và phát triển của tỉnh Nghệ An. Từ đó, có thêm những luận cứ khoa học, tôn vinh những giá trị lịch sử, truyền thống văn hóa của vùng đất và con người Nghệ An, chuyển những giá trị văn hóa, lịch sử thành những giá trị phát triển cho tỉnh, góp phần khẳng định mạnh mẽ những đóng góp to lớn của tỉnh Nghệ An trong tiến trình dựng nước và giữ nước, trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam trong thời đại hiện nay.

Toàn cảnh Hội thảo khoa học “Nghệ An - 990 năm hình thành và phát triển". (Ảnh: PV)

Danh xưng Nghệ An xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1030 dưới triều Vua Lý Thái Tông khi nhà vua cho đổi tên gọi Hoan Châu thành châu Nghệ An, kể từ đây danh xưng Nghệ An bắt đầu được xác định.
Mặc dù lịch sử vùng đất Nghệ An gắn với nhiều tên gọi khác nhau nhưng danh xưng Nghệ An - với ý nghĩa “thái bình vô sự” vẫn là tên gọi tồn tại lâu dài nhất, xuyên suốt nhiều thế kỷ và cho đến ngày hôm nay - thể hiện mong muốn, khát vọng các triều đại phong kiến và Nhà nước Việt Nam về sự ổn định, phát triển của một vùng đất từng là vùng biên viễn trọng yếu của quốc gia Đại Việt. Điều này cũng khẳng định bề dày truyền thống của vùng đất Nghệ An, sự gắn kết của Nghệ An với những biến đổi về lịch sử, chính trị dân tộc.
Hội thảo nhận được 68 bài viết của các nhà khoa học thuộc nhiều lĩnh vực chuyên môn khác nhau, cùng các nhà quản lý, các cơ quan, ban, ngành Trung ương và địa phương; trong đó có 7 tham luận trình bày trực tiếp. Các tham luận tập trung phân tích chuyên sâu nhiều khía cạnh từ địa lý, lịch sử, văn hóa, giáo dục, chính trị, ngoại giao, hội nhập, phát triển, tập trung vào 3 nhóm chủ đề chính là: địa lý, diên cách và lịch sử hình thành phát triển tỉnh Nghệ An; những đóng góp của Nghệ An vào tiến trình lịch sử dân tộc; tiềm năng phát triển của Nghệ An trong chặng đường phát triển sắp tới.

Các đồng chí chủ trì Hội thảo khoa học “Nghệ An - 990 năm hình thành và phát triển". (Ảnh: PV)

Theo đồng chí Nguyễn Đức Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, sự ra đời của danh xưng Nghệ An được khắc họa đậm nét thông qua các cứ liệu lịch sử. Trong cuốn “Hoàng Việt địa dư chí”, học giả Phan Huy Chú viết: “Nghệ An xưa thuộc đất Việt Thường, thời Tần thuộc Tương Quận, thời Hán gọi là Hàm Hoan thuộc quận Nhật Nam… thời Đường gọi là Hoan Châu và Diễn Châu. Thời Ngô, Đinh, Tiền Lê vẫn gọi là Hoan Châu và Diễn Châu. Năm 1030 (Thiên Thành thứ 3), Vua Lý Thái Tông đổi Hoan Châu thành Nghệ An”.
Từ đây, địa danh Nghệ An chính thức đi vào lịch sử dân tộc và tồn tại sâu thẳm trong tâm thức các thế hệ cư dân Nghệ An cho tới ngày nay. 990 năm hình thành và phát triển tỉnh Nghệ An - là chặng đường dài mà biết bao thế hệ đã đổ công sức, xương máu đấu tranh với thiên nhiên khắc nghiệt và kẻ thù xâm lược để xây dựng và bảo vệ vùng đất Nghệ An.
Chính môi trường đó cùng lịch sử đấu tranh đã tôi luyện và hun đúc nên con người nơi đây có sức sống bền bỉ; đức tính cần cù, nhẫn nại, ý chí và nghị lực phi thường, anh dũng, kiên cường, bất khuất, với truyền thống yêu nước nồng nàn; tận trung với nước, tận hiếu với dân; giàu lòng nhân ái và lao động, sáng tạo để vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, vươn lên trong cuộc sống, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Vùng đất và con người Nghệ An gắn bó hữu cơ, có vai trò quan trọng vào tiến trình giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước. Qua thực tiễn đấu tranh và mở rộng bờ cõi, vùng đất Nghệ An từng bước trở thành một trong những trung tâm tinh hoa của dân tộc và được nhiều anh hùng, hào kiệt chọn nơi đây làm “đại bản doanh”, “nơi đứng chân” dựng xây nghiệp lớn thời cổ trung đại; được cách mạng chọn và xây dựng thành “vùng tự do”, “vùng giải phóng” trong cuộc kháng chiến chống Pháp; là “tọa độ lửa” trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Trong thời kỳ đổi mới, được sự cổ vũ, động viên, khích lệ, sự quan tâm giúp đỡ của Trung ương và đồng bào, đồng chí cả nước, Đảng bộ và Nhân dân Nghệ An đã nỗ lực phấn đấu, khắc phục khó khăn, khai thác các thế mạnh, huy động nội lực, tranh thủ ngoại lực, tạo thêm nguồn lực mới cho sự phát triển và đã giành được nhiều thành tựu quan trọng, thúc đẩy sự phát triển toàn diện của tỉnh.
Kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng khá cao; Hệ thống kết cấu hạ tầng tiếp tục được đầu tư xây dựng, nâng cấp ngày càng đồng bộ; Diện mạo đô thị, nông thôn có nhiều đổi mới; Xây dựng nông thôn mới đạt nhiều kết quả tích cực, là một trong những điểm sáng của cả nước, dự kiến đến hết năm 2020 toàn tỉnh có 281/411 xã đạt chuẩn nông thôn mới, đạt 68,37%; Văn hóa, xã hội có nhiều tiến bộ, các giá trị văn hóa được bảo tồn và phát huy.
Nghệ An luôn phát huy truyền thống của vùng đất hiếu học; số học sinh giỏi quốc gia, quốc tế nhiều năm xếp trong tốp đầu cả nước, đứng đầu các tỉnh Bắc Trung Bộ; Quốc phòng, an ninh được giữ vững, trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm; Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị đạt nhiều kết quả quan trọng.

Đồng chí Thái Thanh Quý - Ủy viên Dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An
phát biểu bế mạc Hội thảo "Nghệ An - 990 năm hình thành và phát triển”. (Ảnh: PV)

Đồng chí Thái Thanh Quý - Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An phát biểu bế mạc Hội thảo.Phát biểu tổng kết và bế mạc Hội thảo, Bí thư Tỉnh uỷ Nghệ An Thái Thanh Quý nhấn mạnh những nội dung quan trọng được làm sáng rõ và khẳng định thông qua Hội thảo.
Theo đó, Nghệ An là vùng đất xuất hiện sớm, có quá trình phát triển lâu dài, tạo nên những giá trị to lớn về lịch sử, văn hóa; có đặc điểm tự nhiên, địa lý, địa thế độc đáo, có vị trí chiến lược trong giao thương, đảm bảo ổn định chính trị, quốc phòng, an ninh, quản lý lãnh thổ.
Qua Hội thảo càng thêm khẳng định những trang sử hào hùng, khẳng định những đóng góp to lớn của quân và dân Nghệ An qua hành trình 990 năm kiên cường đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đồng thời phân tích và khẳng định vị trí chiến lược và những đóng góp quan trọng của đất và người xứ Nghệ trong hành trình dài xây dựng kinh tế - phát triển xã hội Việt Nam, bất luận là dưới các triều đại phong kiến hay ở thời điểm hiện nay.
Bí thư Tỉnh uỷ Nghệ An khẳng định: Với những kết quả đã đạt được, Hội thảo là hoạt động khoa học có ý nghĩa về nhiều mặt; khơi dậy trong cán bộ, đảng viên, chiến sỹ, Nhân dân trong toàn tỉnh, lòng tự hào truyền thống vẻ vang của quê hương, vững tin, quyết tâm ở chặng đường phía trước.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm trong Hội thảo khoa học “Nghệ An - 990 năm hình thành và phát triển" . (Ảnh: PV)

Đây là sự kiện quan trọng, có ý nghĩa lịch sử, chính trị sâu sắc trong chuỗi các hoạt động thiết thực chào mừng kỷ niệm 990 năm Danh xưng Nghệ An (1030 - 2020). Cũng trong ngày 30/11, Nghệ An tổ chức triển lãm ảnh “Những dấu mốc lịch sử hình thành tỉnh Nghệ An trong Mộc bản Triều Nguyễn - Di sản tư liệu thế giới” và Triển lãm ảnh “Nghệ An Hội nhập và Phát triển”.

Đông đảo người dân tham dự Lễ kỷ niệm 990 năm Danh xưng Nghệ An. (Ảnh: PV)

Tối cùng ngày, diễn ra Lễ kỷ niệm 990 năm Danh xưng Nghệ An và đón Bằng Di tích Quốc gia đặc biệt đình Hoành Sơn tại Quảng trường Hồ Chí Minh và tượng đài Bác Hồ, thành phố Vinh. Sáng 1/12, tỉnh tổ chức Lễ rước an vị Bằng và dâng hoa, dâng hương tại Di tích Quốc gia đặc biệt đình Hoành Sơn tại xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.

Lê Duy Thành

Ủy ban MTTQ VN tỉnh