Phân bổ nguồn lực ủng hộ đúng mục đích, hiệu quả và không để xảy ra thất thoát, lãng phí, tiêu cực

(Mặt trận) - Chiều 23/9, tại Hà Nội, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tổ chức cuộc họp trực tuyến với 26 tỉnh, thành phố về công tác hỗ trợ đồng bào bị thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra. Ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; bà Nguyễn Thị Thu Hà, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; ông Hoàng Công Thủy, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chủ trì cuộc họp.

Tham dự cuộc họp có các Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam: Nguyễn Hữu Dũng, Tô Thị Bích Châu cùng hơn 300 đại biểu tại 26 điểm cầu của các tỉnh, thành phố bị thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra.

Phản ánh rõ những khó khăn vướng mắc và các kiến nghị đề xuất có liên quan

Phát biểu tại cuộc họp, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho biết, cơn bão số 3 có cường độ rất mạnh, lớn nhất đổ bộ trực tiếp vào nước ta trong vòng 30 năm qua. Mưa lớn kéo dài gây sạt lở đất, lũ ống, lũ quét tại hầu hết các tỉnh vùng núi và trung du Bắc bộ, nhất là tại các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Thái Nguyên … Mưa lũ đã gây thiệt hại lớn về người và tài sản cho các địa phương. Tổng thiệt hại kinh tế ban đầu ước tính khoảng trên 60 ngàn tỷ đồng.

Thay mặt Đảng đoàn, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến gửi lời thăm hỏi, chia sẻ sâu sắc đối với cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể, các lượng lượng vũ trang và toàn thể nhân dân vùng bị thiệt hại; đồng thời mong muốn các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể cùng bà con nhân dân sớm vượt qua những khó khăn mất mát để sớm ổn định cuộc sống.

Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nêu rõ, trước tình hình cấp bách đó, chiều ngày 9/9, Bộ Chính trị họp và ra Kết luận về các nhiệm vụ khắc phục hậu quả của cơn bão số 3; Thủ tướng Chính phủ đã liên tiếp có các công điện khẩn chỉ đạo (có 9 công điện). Ngay sau cuộc họp của Bộ Chính trị, với tinh thần “tập trung hỗ trợ cao nhất, nhanh nhất, kịp thời nhất”, theo chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm, sáng ngày 10/9, Đảng đoàn MTTQ Việt Nam đã họp gấp để thống nhất chủ trương và 15h00 cùng ngày Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam đã tổ chức Lễ phát động và ra Lời kêu gọi toàn dân tham gia ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra. Ngay tại Lễ phát động đã có 135 đơn vị đăng ký ủng hộ với tổng số tiền 407 tỷ đồng.

“Ban Thường trực UBTƯ MTTQ  Việt Nam đã triển khai đồng bộ các giải pháp, ban hành văn bản gửi Thường trực các tỉnh, thành ủy trong cả nước; phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; hướng dẫn đôn đốc các tổ chức thành viên, Ủy ban MTTQ các cấp triển khai mạnh mẽ công tác tuyên truyền, khai thác triệt để truyền thông qua mạng xã hội; kịp thời công khai, minh bạch nhằm tạo sự yên tâm, tin tưởng của nhân dân”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến khẳng định và nêu rõ, nhờ các biện pháp đồng bộ, sự hưởng ứng mạnh mẽ của các cấp, các ngành và địa phương, Ban Vận động Cứu trợ Trung ương - Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã vận động được kết quả kỷ lục, sau 14 ngày đã tiếp nhận về tài khoản của Ban Vận động Cứu trợ Trung ương số tiền trên 1.656 tỷ đồng. Ban Cứu trợ Trung ương đã kịp thời phân bổ hỗ trợ đến các địa phương 2 đợt với tổng số tiền 1.035 tỷ đồng.

Để tiếp tục thực hiện công tác vận động, hỗ trợ nhân dân khắc phục thiệt hại được kịp thời, đúng với chỉ đạo của Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ và đúng quy định của pháp luật, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cho biết, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức cuộc họp trực tuyến với Ban Thường trực và Ban Vận động Cứu trợ của 26 địa phương bị thiệt hại, trong đó có mời lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố để nghe báo cáo cáo, phản ánh về công tác vận động, tiếp nhận và việc quản lý, sử dụng các nguồn mà MTTQ Việt Nam đã phân bổ, phản ánh rõ những khó khăn vướng mắc và các kiến nghị đề xuất có liên quan.

“Trên tinh thần những vướng mắc của các địa phương, UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ tổng hợp và có hướng dẫn cụ thể để thực hiện. Sau cuộc họp, Ban Vận động Cứu trợ Trung ương sẽ tiếp tục phân bổ số kinh phí tiếp nhận ủng hộ đảm bảo quản lý chặt chẽ, sử dụng có hiệu quả, công khai minh bạch nguồn hỗ trợ để cùng với nhân dân khắc phục hậu quả thiệt hại, sớm đưa người dân quay trở lại cuộc sống thường nhật”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh.

Ban Vận động cứu trợ cấp tỉnh, thành phố của 26 địa phương đã tiếp nhận 1.654,327 tỷ đồng

Trình bày báo cáo kết quả tổ chức kêu gọi, vận động ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra, ông Cao Xuân Thạo, Trưởng Ban Phong trào Cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, hưởng ứng Lời kêu gọi của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, hầu hết các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và các tổ chức thành viên của MTTQ Việt Nam đều tổ chức kêu gọi, vận động và ủng hộ kinh phí thông qua Ban Vận động Cứu trợ trung ương; một số cơ quan đã ủng hộ trực tiếp theo địa chỉ đến với các địa phương; đảm nhận hỗ trợ bằng các hạng mục, công trình сụ thể.

Ở địa phương, hưởng ứng Lời kêu gọi của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam về vận động, ủng hộ đồng bào khắc phục thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra, Ủy ban MTTQ Việt Nam các địa phương đã kịp thời tham mưu, đề xuất với Thường trực tỉnh/thành ủy, phối hợp với Ủy ban Nhân dân và các cơ quan liên quan, ban hành Thư kêu gọi và tổ chức Lễ phát động ủng hộ Nhân dân trên địa bàn.

Đối với các địa phương khu vực bị thiệt hại đã kịp thời hướng dẫn Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp huyện, cấp xã tập trung thực hiện biện pháp ứng phó khẩn cấp với hoàn lưu sau bão số 3 và mưa lớn lũ và tố lốc trên địa bàn; chủ động phối hợp với cơ quan truyền thông trên địa bàn tổ chức các hoạt động tuyên truyền, kêu gọi các tổ chức, cá nhân và các tầng lớp Nhân dân tích cực tham gia ủng hộ.

Tính đến 17h00 ngày 22/9/2024, Ban Vận động cứu trợ Trung ương đã tiếp nhận được tổng cộng là 1.656 tỷ đồng. Từ kết quả tiếp nhận được, Ban Vận động cứu trợ Trung ương đã phân bổ 2 đợt tới các địa phương tổng cộng 1.035 tỷ đồng (đợt 1 phân bổ 385 tỷ đồng; đợt 2 phân bổ 650 tỷ đồng).

Đối với 37 địa phương không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi cơn bão số 3, theo tổng hợp sơ bộ, tính đến 17h00 ngày 22/9/2024, các địa phương đã tổ chức kêu gọi, vận động để ủng hộ các tỉnh miền Bắc bị thiệt hại được số tiền là 941,492 tỷ đồng. Trong đó phải kể đến TP Hồ Chí Minh tiếp nhận được trên 267, 578 tỷ đồng; tỉnh Nghệ An tiếp nhận được 79,728 tỷ đồng; tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tiếp nhận được 51 tỷ đồng; tỉnh Hà Tĩnh tiếp nhận được 50,751 tỷ đồng…

Từ số tiền tiếp nhận được, các tỉnh, thành phố đã chuyển về qua Ban Vận động Cứu trợ Trung ương là 147,125 tỷ đồng; chuyển ủng hộ trực tiếp cho các địa phương vùng thiệt hại là 381,510 tỷ đồng.

Đối với 26 địa phương bị thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra, theo tổng hợp sơ bộ, tính đến 17h00 ngày 19/9/2024, Ban Vận động cứu trợ cấp tỉnh, thành phố của 26 địa phương đã tiếp nhận 1.654,327 tỷ đồng (trong đó Trung ương phân bổ về là 1.035 tỷ đồng; tiếp nhận từ các địa phương khác 208,320 tỷ đồng; thu tại địa phương 410,807 tỷ đồng).

Từ số tiền tiếp nhận được, các tỉnh, thành phố bị thiệt hại bởi cơn bão số 3 gây ra sẽ căn cứ vào điều kiện thực tiễn tại địa phương để phân bổ nguồn lực hỗ trợ trên địa bàn. Đến thời điểm này, tỉnh Lào Cai đã phân bổ 47,140 tỷ đồng; tỉnh Yên Bái đã phân bổ 75 tỷ đồng; tỉnh Tuyên Quang đã phân bổ 25,425 tỷ đồng; tỉnh Phú Thọ đã phân bổ gần 40 tỷ đồng; tỉnh Bắc Giang đã phân bổ 68 tỷ đồng; tỉnh Thái Nguyên đã phân bổ 38,802 tỷ đồng; thành phố Hải Phòng đã phân bổ 47 tỷ đồng; … Trong đó tập trung vào việc hỗ trợ gia đình người chết, người mất tích, người bị thương; hỗ trợ lương thực; hỗ trợ làm nhà cho các hộ gia đình bị đổ sập, trôi hoàn toàn; hỗ trợ gia đình có nhà ở bị hư hỏng nặng; hỗ trợ các gia đình bị thiệt hại khôi phục sản xuất,…

Tại cuộc họp, đại biểu tham dự đã cùng tập trung thảo luận, đề xuất hướng giải quyết để nguồn lực ủng hộ đến với đồng bào bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 một cách nhanh nhất, kịp thời nhất và theo đúng quy định của pháp luật

4 nguyên tắc phân bổ nguồn lực ủng hộ

Từ ý kiến của đại biểu tham dự cuộc họp, một lần nữa Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến trân trọng ghi nhận, cảm ơn tấm lòng hảo tâm của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, người dân ở trong nước, kiều bào ta ở nước ngoài, bạn bè quốc tế đã ủng hộ người dân bị thiệt hại do cơn bão số 3; đồng thời hoan nghênh các Ban tham mưu, bộ phận nghiệp vụ, Ban Vận động cứu trợ Trung ương đã nỗ lực, chỉ đạo kịp thời triển khai thực hiện công tác tiếp nhận, đẩy mạnh tuyên truyền, tổng hợp và phân bổ nguồn lực hỗ trợ theo đúng tinh thần của Nghị định số 93/2021/NĐ-CP ngày 27/10/2021 về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bênh, sự cố; hỗ trợ bệnh nhân mắc bênh hiểm nghèo.

“Đây là những khoản tiền ủng hộ mang nặng nghĩa tình của đồng bào, đồng chí cả nước, kiều bào ta ở nước ngoài và bạn bè quốc tế, chúng ta phải có trách nhiệm sử dụng đúng mục đích, hiệu quả, không lãng phí và không để xảy ra tiêu cực”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh.

Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề nghị, Ban Vận động Cứu trợ Trung ương tiếp tục căn cứ vào mức độ thiệt hại của các địa phương và khẩn trương họp Ban Vận động Cứu trợ Trung ương để tiếp tục thực hiện phân bổ nguồn lực tiếp nhận ủng hộ này về các địa phương nhằm hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả của cơn bão số 3 nhanh nhất, kịp thời nhất.

Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cho biết, tại cuộc họp của Đảng đoàn MTTQ Việt Nam vừa qua đã thống nhất, Ban Thường trực, Ban Vận động cứu trợ và Thủ trưởng cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam thực hiện công khai, minh bạch việc thống kê tiếp nhận ủng hộ và phân bổ kịp thời đến các tỉnh; đồng thời đề nghị quá trình phân bổ từ Trung ương đến tỉnh, từ tỉnh đến huyện, từ huyện đến xã cũng thực hiện công khai, minh bạch; khi xã phân bổ đến người dân, hộ dân thì lập danh sách công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng hoặc tại trụ sở UBND xã.

Cũng theo Chủ tịch Đỗ Văn Chiến, sau khi phân bổ, trong quá trình thực hiện hỗ trợ, Đảng đoàn MTTQ Việt Nam sẽ phân công các đồng chí Ủy viên Đảng đoàn với vai trò là Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đi giám sát, kiểm tra theo Kế hoạch do Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam ban hành.

Nhấn mạnh tới việc công khai, minh bạch tới đối tượng được thụ hưởng, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề cập tới 4 nguyên tắc trong việc phân bổ nguồn lực hỗ trợ:

Thứ nhất, phân bổ hỗ trợ phải kịp thời, đúng đối tượng, sử dụng đúng mục đích, có hiệu quả.

Thứ hai, việc hỗ trợ phải đảm bảo công khai, minh bạch trực tiếp đến người thụ hưởng.

Thứ ba, Ban Vận động Cứu trợ các tỉnh, thành phố không hỗ trợ trùng lặp. Theo đó, một người không được hưởng 2 lần/1 nội dung hỗ trợ (Khi sử dụng nguồn ngân sách Nhà nước thì không dùng nguồn lực vận động ủng hộ để hỗ trợ).

Thứ tư, bám sát nội dung Nghị định số 93/2021/NĐ-CP về phân bổ nguồn lực hỗ trợ, cần tập trung ưu tiên:

Hỗ trợ gia đình có người chết, người mất tích, người bị thương theo đúng văn bản hướng dẫn;

Hỗ trợ lương thực, thực phẩm, nước uống cho người dân bị mất nhà, mất tài sản. Đối với những người mất toàn bộ tải sản, không có nguồn thu nhập thì khuyến khích hỗ trợ tối đa trong 3 tháng theo mức 15kg gạo/người/tháng; hỗ trợ thuốc và khám chữa bệnh đối với những người không có thu nhập;...

Hỗ trợ làm nhà ở cho những hộ dân bị sập đổ, thiệt hại hoàn toàn, nhà ở bị hư hỏng nặng, hộ phải sửa chữa về nhà ở;

Hỗ trợ cho học sinh nghèo khó khăn do ngập lụt mất hết sách vở, dụng cụ học tập;

Hỗ trợ người dân phục hồi sản xuất, thông qua việc hỗ trợ giống cây trồng vật nuôi.

Về định mức hỗ trợ, đối với nhà sập đổ hoàn toàn, mức hỗ trợ tối thiểu là 50 triệu đồng/hộ, bằng với mức xây dựng nhà đại đoàn kết đang triển khai. Đối với việc hỗ trợ sửa chữa nhà ở, mức tối thiểu là 25 triệu đồng/hộ.

“Mức hỗ trợ cụ thể do Ban Vận động Cứu trợ tỉnh phối hợp UBND tỉnh và xin ý kiến cấp có thẩm quyền quyết định mức hỗ trợ và thông báo với HĐND biết để giám sát trong quá trình thực hiện”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nêu rõ.

Đề cập tới thời gian tiếp nhận ủng hộ, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cho biết, theo Nghị định số 93/2021/NĐ-CP, sau 90 ngày kể từ ngày phát động, Ban Vận động Cứu trợ từ Trung ương đến địa phương sẽ đóng tài khoản tiếp nhận ủng hộ. Như vậy, tài khoản tiếp nhận ủng hộ đồng bào bị thiệt hại bởi cơn bão số 3 sẽ đóng vào ngày 9/12/2024; chậm nhất là đến hết ngày 31/12/2024 các địa phương sẽ tiến hành phân bổ xong nguồn lực.

“Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu xảy ra vướng mắc và cần có hướng dẫn của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và hướng dẫn của Ban Vận động Cứu trợ Trung ương thì Ban Vận động Cứu trợ các tỉnh phản ánh bằng văn bản gửi về Ban Vận động Cứu trợ Trung ương - Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nêu rõ và cho biết Ban Vận động Cứu trợ Trung ương sẽ có trách nhiệm giải đáp kịp thời, đảm bảo thời gian, tiến độ thực hiện.

Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề nghị, Ban Vận động Cứu trợ các tỉnh, thành phố sau khi tiếp nhận nguồn lực phân bổ sẽ báo cáo về Ban Vận động Cứu trợ Trung ương định kỳ 10 ngày/lần đến khi kết thúc việc sử dụng nguồn lực phân bổ (ngày 30/12/2024).

Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề nghị, Ban Vận động Cứu trợ các tỉnh, thành phố cần tiếp tục bám sát các văn bản liên quan để phân bổ nguồn lực ủng hộ theo đúng quy định của pháp luật để giúp đỡ người dân một cách nhanh nhất, kịp thời nhất và không để xảy ra thất thoát, lãng phí, tiêu cực.

Hương Diệp - ảnh Quang Vinh